Mama en ik zijn allebei kaal
#8

Tina

‘Het is een aanwensel dat helemaal uit de hand is gelopen’
Haar familie en vrienden denken dat Tina* (23) een haarziekte heeft, maar eigenlijk is het trichotillomanie: ze trekt zelf haar haren uit. ‘Het is een drang die ik niet kan onderdrukken.’

“Veel mensen denken dat trichotillomanie een dwangstoornis is, maar dat klopt niet. Ik heb geen dwanggedachten en ik ben ook niet bang dat er iets vreselijks gebeurt als ik niet aan mijn haren trek. Ik heb ook geen hekel aan mijn haar – sterker nog, ik zou het dolgraag terug willen. Het is gewoon een onbeheersbare drang, een aanwensel dat helemaal uit de hand is gelopen. 

Het maakte me rustig

Het begon in 2008, nadat mijn oma was overleden. Ik ontdekte een wondje op mijn hoofd waar ik niet vanaf kon blijven. Eerst begon ik aan het korstje te pulken, daarna trok ik op die plek ook wat haren uit. Het werd een gewoonte om met mijn vingers over mijn kruin te gaan en haren op te sporen die dikker waren dan de rest, of afwijkend qua structuur. Die draaide ik om mijn vingers en dan trok ik ze eruit. Ik deed het vooral als ik in mijn eentje was. Het maakte me rustig. ‘Dit hoort niet. Ik moet hier eigenlijk mee ophouden’, dacht ik toen ik de kale plekjes met schuifspeldjes of een mutsje moest gaan verbergen. Maar toen was het al te laat.

‘Vaak is stress de reden dat ik begin met trekken, maar soms is het gewoon omdat ik een afwijkende haar ontdek’

Tina

Soort van fijn

Natuurlijk doet het pijn. Maar op mijn kruin en vlak daarachter is de pijn een soort van fijn. Van de haren rond mijn oren blijf ik af, daar voelt het echt niet prettig. Ook in mijn nek zit een heilig plekje, waar ik koste wat kost vanaf probeer te blijven. Anders kan ik daar mijn haarwerk niet meer vastzetten. Vaak is stress de reden dat ik begin met trekken, maar soms is het gewoon omdat ik een afwijkende haar ontdek. Voor ik het weet, heb ik alles op die plek weggehaald. Ook van mijn bovenste wimpers kan ik niet afblijven. Er groeien nog steeds nieuwe haren terug, maar ze worden wel steeds dunner en grijzer. Dat vind ik helemaal niet fijn, want die wijken dan weer af van de rest en dan wil ik er toch weer aan zitten. Het is net een verslaving. Achteraf baal ik altijd dat ik het niet kon laten, dan denk ik: wáárom stop ik er niet gewoon mee, als ik me er alleen maar slechter door voel? Waarom heb ik dit niet in de hand? Mijn familie en vrienden denken ik een haarziekte heb, dat heb ik liever dan dat ze weten hoe het echt zit. Nu is het tenminste geen moeilijk gespreksonderwerp.

Therapie

Ik heb van alles geprobeerd om er vanaf te komen. Vijf keer cognitieve gedragstherapie, computertherapie, clomipramine (een antidepressivum), een beloningssysteem, handschoentjes, pleisters, voeding die de haargroei stimuleert. Tot nu toe helpt niets. Misschien ga ik NAC nog proberen, dat is een voedingssupplement waarover wordt beweerd dat het dit soort klachten bij de helft van de mensen vermindert. Maar eigenlijk kan me niet voorstellen dat ik er ooit helemaal vanaf kom. Soms gaat het een paar weken goed, maar dan sluipt het er toch weer in. Toen ik met mijn ouders een tijd door Azië trok, bleef ik zonder problemen van mijn haren af, maar toen we thuis waren en ik weer alleen op een kamer sliep, begon ik toch weer opnieuw. Ik kan er geen logica in ontdekken. 

‘Met daten is het gelukkig nooit een probleem. In bed zet ik gewoon een mutsje op’

Tina

Haarlak op je kale hoofd

Sinds acht jaar draag ik een haarwerk, want met extensions of mutsjes kan ik de kaalheid niet meer verbergen. Het duurde lang voordat ik een mooie had gevonden, de meeste haarwerken zijn zo oubollig. In het begin liep ik enorm te klooien voordat het naar mijn zin zat, ik bleef ook lang bang dat hij afgleed. Tape geeft wel meer zekerheid, maar tegenwoordig spray ik liever Got2Be Glued Extreme Freeze hairspray op mijn hoofd. Het is net lijm, werkt perfect. Alleen als het echt heet is, draag ik mijn haarwerk niet. Veel te heet. Ik zou graag meer durven; wisselen met haarwerken bijvoorbeeld. Misschien moet ik eens beginnen in een stad waar ik niemand ken, dan kan ik lekker anoniem wat dingen uitproberen.

Met daten is het gelukkig nooit een probleem. In het begin wachtte ik er nog mee om het te vertellen, maar tegenwoordig val ik meteen met de deur in huis: ‘Ik draag een haarwerk, vind je dat oké?’ De meeste mannen doen heel relaxed als ik in de slaapkamer een muts of petje op zet. Als zij het oké vinden, waarom zou ik dan nog moeilijk doen?” 

*Op verzoek van de geïnterviewde hebben we een andere naam en foto gebruikt.